Tổng thống Trump tuyên bố áp thuế mới đến 70% từ ngày 1/8/2025, gửi thư cảnh báo đến 10–12 quốc gia trước hạn chót 9/7. Nhật Bản và EU bị nhắm đến.

Nguồn: VOV Live

Ngày 4/7 – trong khi người dân Mỹ mừng Quốc khánh, Tổng thống Donald Trump lại âm thầm kích hoạt một “vũ khí thương mại” mới: áp thuế một chiều với mức cao chưa từng thấy – lên tới 70% – từ ngày 1/8/2025. Theo Trump, chính phủ Hoa Kỳ đã bắt đầu gửi “10 đến 12 bức thư cảnh báo thuế” đến các quốc gia đối tác, yêu cầu phải đạt được thỏa thuận thương mại trước hạn chót 9/7. Những nước không nhượng bộ sẽ phải đối mặt với mức thuế “kịch khung”, có thể lên tới **60%, 70%, thậm chí 80–90% trong trường hợp đặc biệt.”

Trả lời truyền thông ngày 4/7, Trump nhấn mạnh: “Chúng tôi đã hoàn tất bản dự thảo cuối cùng. Văn bản nêu rõ từng quốc gia sẽ phải chịu mức thuế bao nhiêu. Tôi tin phần lớn các thư sẽ được gửi trước ngày 9 tháng 7.”Theo các nguồn tin từ CNN và truyền thông Trung Quốc, danh sách các quốc gia nhận thư chưa được công bố chính thức, nhưng Trump từng công khai chỉ trích Liên minh châu Âu (EU) và Nhật Bản, gọi họ là những đối tác “quá cứng đầu” và “được nuông chiều trong nhiều thập kỷ.” “Nhật Bản có thể phải đối mặt mức thuế 35% nếu không thay đổi cách đàm phán.” Câu nói này, tuy chưa thành chính sách chính thức, được xem như một “phát pháo cảnh cáo” trực tiếp nhắm vào Tokyo.

Nếu được thực thi, đây sẽ là làn sóng thuế quan lớn nhất của Mỹ kể từ thời kỳ chiến tranh thương mại Mỹ–Trung năm 2018–2019. Nhưng khác với trước, lần này Trump không nhắm riêng Trung Quốc mà áp dụng rộng rãi với hàng loạt quốc gia. Đặc điểm nổi bật:

• Mức thuế cực cao: 10% đến 70%, cá biệt lên đến 80–90%.

• Hiệu lực từ 1/8/2025, sớm hơn mọi dự đoán.

• Đàm phán trong 5 ngày (từ 4–9/7): Ai không ký sẽ bị đánh thuế ngay.

• Không qua Quốc hội, áp dụng dưới hình thức sắc lệnh hành pháp.

Trump gọi đây là “cách tiếp cận thực tế, hiệu quả và vì lợi ích nước Mỹ”, thay vì đàm phán đa phương kéo dài và thiếu kết quả như các hiệp định thương mại kiểu cũ.

Là một trong những nước bị Trump nhắc đích danh. Tokyo bị chỉ trích là “hưởng lợi không công bằng” trong nhiều thập kỷ và “đóng góp quá ít vào an ninh khu vực”. Việc Trump cảnh báo mức thuế 35% được xem là “tối hậu thư” với chính quyền Nhật. Trump từng chỉ trích việc EU bảo hộ nông nghiệp và ngành ô tô, gây ra thâm hụt thương mại hàng chục tỷ USD mỗi năm với Mỹ. Đức và Pháp có thể nằm trong nhóm nhận thư cảnh báo. Các đối tác có thặng dư thương mại cao với Mỹ. Nếu không nhanh chóng đạt thỏa thuận song phương như Việt Nam và Anh, nhóm này dễ trở thành mục tiêu “thuế cứng tay.”

Dù Trump chưa công bố danh sách chính thức, động thái gửi thư hàng loạt đang khiến nhiều chính phủ phản ứng lo lắng:

• Trung Quốc gọi đây là “chính sách bắt nạt” và đe dọa đáp trả mạnh nếu Mỹ tiếp tục dùng các thỏa thuận song phương để cô lập Bắc Kinh.

• EU tổ chức họp khẩn trong nội bộ Ủy ban thương mại, chuẩn bị kịch bản phản ứng nếu bị áp thuế.

• Nhật Bản giữ im lặng, nhưng nhiều tờ báo lớn tại Tokyo gọi đây là “mối đe dọa thật sự.”

Một quan chức giấu tên tại Bộ Tài chính Pháp nhận định: “Nếu mức thuế 70% được áp thật, hệ thống thương mại toàn cầu sẽ bước vào giai đoạn bất ổn chưa từng có.”

Việc Tổng thống Trump đẩy nhanh tiến trình áp thuế và công khai "dằn mặt" các đối tác lớn cho thấy ông đang chọn cách thương lượng từ vị thế tối đa hóa áp lực – kiểu đàm phán mà ông từng áp dụng với Trung Quốc, Mexico và Canada trước đây. Từ nay đến ngày 9/7, thế giới sẽ chứng kiến một loạt phản ứng dồn dập từ EU, Nhật, và các quốc gia có nguy cơ nằm trong danh sách "thư thuế". Cục diện này không chỉ ảnh hưởng đến thương mại, mà còn tác động sâu đến chuỗi cung ứng, tâm lý đầu tư và cả thị trường tài sản kỹ thuật số.