Tại EDCON Osaka 2025, Vitalik Buterin đã "vẽ" ra một kỷ nguyên mới cho Ethereum, bắt đầu bằng mục tiêu tăng 10 lần thông lượng chỉ trong năm tới. Không chỉ là tốc độ, lộ trình này còn đặt cược vào quyền riêng tư mặc định và một cuộc đại tu toàn diện để sẵn sàng cho kỷ nguyên hậu lượng tử.

Tại Hội nghị Nhà phát triển Nhật Bản (EDCON Osaka 2025) nhà sáng lập Ethereum - Vitalik Buterin - đã công bố một lộ trình chi tiết, mang tính chiến lược cho cả thập kỷ tới, đặt nền móng cho một Ethereum mạnh mẽ, an toàn, phi tập trung và bền vững hơn.

 Vitalik Buterin Tại Hội nghị Nhà phát triển Nhật Bản (EDCON Osaka 2025) - Nguồn ảnh X : @DmytroMatviiv

Cú Hích 10X: Layer-2 là Trọng Tâm

Tham vọng ngắn hạn được Vitalik tuyên bố rõ ràng: Ethereum phải tăng thông lượng và tính tiện dụng lên gấp 10 lần ngay trong năm tới.

Dựa trên dữ liệu và định hướng từ chính nhà sáng lập, chìa khóa để đạt được điều này là các giải pháp mở rộng Layer-2 (L2). Nhưng L2 không chỉ để "tăng quy mô", Vitalik nhấn mạnh chúng phải đạt đến khả năng dịch chuyển tài sản, dữ liệu và bằng chứng (proofs) giữa các L2 một cách liền mạch, siêu tốc và đáng tin cậy. Đây là bước đi chiến lược để định vị Ethereum như một "siêu hạ tầng" ổn định, sẵn sàng phục vụ hàng trăm triệu người dùng toàn cầu.

Nguồn: https://x.com/francescoswiss/status/1968126204134998430

Lõi L1: Tối Ưu Hiệu Năng, Giữ Vững Pháo Đài An Ninh

Dù L2 bùng nổ, Layer-1 (L1) vẫn là trái tim của hệ thống. Vitalik khẳng định ưu tiên tuyệt đối là giữ vững sự phi tập trung và bảo mật "bất khả xâm phạm" ngay cả khi nâng giới hạn gas.

Để làm được điều này, một loạt nâng cấp kỹ thuật đang được nghiên cứu và triển khai, dựa trên các phân tích nội bộ của Ethereum Foundation:

• ZK-EVM (Zero-Knowledge Ethereum Virtual Machine): Sử dụng bằng chứng không kiến thức để vừa mở rộng quy mô vừa tăng cường bảo mật.

• Block-level access list: Tối ưu hóa cách dữ liệu được truy cập trong mỗi khối.

• Gas price repricing: Định giá lại chi phí gas để phản ánh chính xác chi phí xử lý thực tế.

• Slot optimization: Tối ưu hóa các "slot" khối để tăng tốc độ giao dịch.

Chưa dừng lại, nhóm nghiên cứu Ethereum còn đang nhắm tới "single-slot finality" và mô hình "three-stage finalization". Đây là những mô hình xác thực khối tiên tiến, giúp giảm đáng kể độ trễ và mang lại trải nghiệm người dùng gần như tức thời.

Quyền Riêng Tư: Từ Tùy Chọn Trở Thành Mặc Định

Một trong những thay đổi mang tính cách mạng nhất là cam kết về quyền riêng tư. Ethereum vừa tái cấu trúc nhóm nghiên cứu thành "Privacy Stewards of Ethereum (PSE)" chỉ vài tuần trước hội nghị. Nhóm này sẽ chuyên sâu biến quyền riêng tư thành chuẩn mực mặc định, thay vì một tính năng "chọn thêm".

PSE tập trung vào ba trụ cột chính:

1. Private Write (Ghi dữ liệu riêng tư): Sử dụng ZK-proofs, các "anonymous fund pool" (quỹ ẩn danh), và mạng trộn (mix network) để che giấu hoàn toàn nguồn gốc giao dịch.

2. Private Read (Đọc dữ liệu riêng tư): Dùng các môi trường thực thi an toàn (TEEs) và kỹ thuật truy xuất thông tin riêng tư (private information retrieval) để bảo vệ dữ liệu khi đọc.

3. RPC Privacy: Đặc biệt chú trọng bảo vệ quyền riêng tư ở cấp độ RPC (giao tiếp giữa ứng dụng và node), vốn là lỗ hổng dễ bị theo dõi nhất.

Động thái này cho thấy Ethereum đang bắt kịp xu hướng chung của ngành (như XRP Ledger cũng đang thử nghiệm token bảo mật), nơi người dùng yêu cầu sự riêng tư ở mức độ cao nhất.

Tầm Nhìn Hậu Lượng Tử & Sự Chuyển Dịch Của Vitalik

Nhìn xa hơn, Vitalik chỉ ra "kháng lượng tử" (quantum resistance) là trụ cột bắt buộc trong dài hạn. Ethereum phải sẵn sàng cho ngày máy tính lượng tử đủ mạnh để phá vỡ các hệ thống mã hóa hiện tại.

Kế hoạch bao gồm:

• Chuyển đổi sang các thuật toán mật mã mới (cho hashing, chữ ký số, ZKP).

• Áp dụng "formal verification" (xác minh chính thức) để dùng toán học chứng minh tính bảo mật của giao thức.

• Xây dựng các "cryptographic primitives" (nguyên thủy mật mã) tối ưu để chống lại các cuộc tấn công lượng tử.

Theo nhiều nhà phân tích thị trường, qua lộ trình này, Vitalik đang dần "ủy quyền" bài toán mở rộng (scaling) cho cộng đồng các nhà phát triển. Ông sẽ lùi về tập trung giải quyết các thách thức gai góc hơn, như khả năng chống kiểm duyệt và khả năng chịu lỗi hệ thống nghiêm trọng, nhằm xây dựng niềm tin tuyệt đối cho Ethereum trong tương lai.

Lời Nhắn Tới Châu Á: Giải Quyết Vấn Đề Cốt Lõi & Khai Thác AI

Kết thúc bài thuyết trình, Vitalik gửi thông điệp đặc biệt tới cộng đồng lập trình viên châu Á. Ông kêu gọi họ tập trung vào việc giải quyết các vấn đề kỹ thuật cốt lõi và nhấn mạnh việc phải tận dụng Trí tuệ nhân tạo (AI) như một đồng minh đắc lực.

AI có thể được dùng để:

• Tự động xác minh và kiểm thử (test) smart contract.

• Phát hiện lỗ hổng và giám sát bảo mật cho dApp theo thời gian thực.

• Hỗ trợ quản trị phi tập trung (DAO) trở nên minh bạch và hiệu quả hơn.

Ông cũng chỉ ra sự thú vị trong phong cách phát triển của khu vực: nếu Trung Quốc mạnh về tốc độ, quy mô lớn và các dự án "khủng", thì Nhật Bản lại cực kỳ nhạy bén, thường xuyên thử nghiệm các công nghệ mới nhất trước khi chúng trở thành xu hướng toàn cầu.

Disclaimer: Bài viết chỉ có mục đích thông tin, không phải lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ trước khi ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.